گردشی در گوشه گوشة استان قزوين

اين استان از سمت شمال شرقي با استان مازندران، از سمت شمال با استان گيلان، از سمت شرق و غرب به ترتيب با استان تهران و زنجان و از جنوب با استان‌هاي مركزي و همدان همسايه مي‌باشد.
استان قزوين در سال ۱۳۷۵ از استان تهران جدا شد و به همراه تاکستان از استان زنجان تشکیل استان تازه‌ای با مركزيت قزوين را داد.
منطقه کوهستانی اين استان در شمال قرار دارد كه دهستانهای الموت، رودبار و قسمتی از کوهپايه اقبال پشگلدره را در بر می گيرد. در همين ناحيه، بخشی از رشته کوه البرز از بخش شمال غربی و از استان گيلان به طرف جنوب غربی در داخل استان قزوين کشيده شده است.
سيالان و الموت دو قله از قله های معروف کوهستان های بخش غربی البرز می‌باشند. دره‌های البرز در دامنه های خشک جنوبی، به ويژه در ناحيه قزوين باريک و کم عرض هستند. و با ديواره های پرشيب کشيده شده‌اند.
آبادترين و پر جمعيت ترين دره های آن، دره شاهرود و دره های دو شاخه معروف آن، رود طالقان و رود الموت است. که آبهای دامنه های البرز جنوبی را به سفيد رود می رسانند. دره و رودخانه شاهرود کوههای ميان دره چالوس و سفيد رود را از شرق به غرب شکافته و آن را به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسيم کرده اند. کوه های طالقان، سيالان و الموت دو قله از قله های معروف کوهستان های بخش غربی البرز می‌باشند. دره های البرز در دامنه های خشک جنوبی، به ويژه درناحية قزوين، باريک و کم عرض هستند و با ديواره های پر شيب کشيده شده اند.
آبادترين و پر جمعيت ترين دره های آن دره شاهرود و دره های دو شاخه معروف آن، رود طالقان و رود الموت اند که آب دامنه های البرز جنوبی را به سفيد رود می‌رسانند. دره و رودخانه شاهرود کوه های ميان دره چالوس و سفيد رود را از شرق به غرب شکافته و آن را به قسمتهای شمالی و جنوبی تقسيم نموده اند. اين استان دارای سه شهرستان به نامهای قزوين، تاکستان و بوئين زهرا و 10 بخش و 12 شهر و 37 دهستان و 936 آبادی دارای سکنه می باشد.

شهرستان قزوين

بنا بر روايات تاريخی سنگ بنای شهر تاريخی قزوين به شاهپور اول ساسانی بر می گردد. شاهپور اين شهر را برای جلوگيری از حمله ديالمه بنا نمود و در آن دژ و استحکامات به وجود آورد و سپاهيان خود را در آنها استقرار داد. به مرور زمان، پايگاه نظامی شاهپور توسعه پيدا کرد و هسته اصلی شهر قزوين به وجود آمد. موقعيت اين شهر همواره به عنوان گذرگاه مهم طبرستان و دريای خزر اهميت فراوان داشته و دارد.
بعد از حمله اعراب به ايران و آغاز دوره فتوحات اسلامی، براء بن عازب که از سرداران بنام عرب بود در سال 24 هجری قمری قزوين را محاصره کرد. مردم قزوين همانند بسياری از نقاط ديگر اسلام را پذيرفتند و از پرداخت جريمه معاف شدند. قزوين که در دوره ساسانيان پايگاه مستحکمی برای جلوگيری از هجوم مهاجمان ديلمی بود، در دوره اسلامی نيز به پايگاه و مبداء عمليات بعدی لشگريان عرب تبديل شد.

در دوره های بعد، هنگامی که هارون الرشيد خليفه عباسی در راه خراسان از قزوين می گذشت پس از آگاهی از گرفتاری های مردم قزوين در مقابل هجومهای ديالمه و مقاومت شجاعانه آنها دستور داد سعد بن العاس، والی عراقين و قزوين، حصاری به دور مدينه موسی و مبارکيه بکشد و مسجدی نيز در آن بسازد، ولی به علت مرگ هارون الرشيد، حصار ناتمام ماند، تا اينکه يکی از فرماندهان ترک دستگاه عباسی به نام موسی ابن بنا که مامور جنگ با حسين بن زيد علوی شده بود، در سال 256 هجری قمری بنای آن را به پايان رساند.

دروازه‌هاي قزوين

شهر قزوين در گذشته هشت دروازه داشت كه به نامهاي دروازه رشت، باغ‌شاه، درب كوشك، تبريز، تهران، شيخ‌آباد، امام‌زاده حسين و خندقبار معروف بودند. امروزه از آن ميان، تنها دو دروازه درب كوشك و تهران باقي مانده‌اند. دروازه درب كوشك كه در انتهاي خيابان آزادي قرار دارد، در دوره قاجاريه ساخته شده و در سال 1296هجري قمري در دوره حكومت عضدالدوله،كاشي كاري شده است. دروازه قديم تهران كه در خيابان تهران قديم قرار دارد،از بناهاي دوره قاجاريه است كه در سال 1347 شمسي مرمت و كاشي‌كاري شده است.

مراكز ديدني و تاريخي

پل شاه عباسی، پل لوشان، سد سيدعلی خان، سد سپهسالار، کاروانسرای خورمه، کاروانسرای پنبه، کاروانسرای غازان، کاروانسرا سلطان‌آباد، سرای رضوی، سرای وزير، سرای سعديه، سرای ضرابخانه، سرای گلشنف سرای حاجی رضا، سرای شاهرودی، گرمابه صفا، تپه الوند، قلعه الموت، قلعه نويزر شاه، قلعه لمبستر، قلعه سميران، قلعه سنگرود، قلعه شيرکوه، قلعه ساسان، قلعه رشوند، قلعه نياق، سردر عالی‌قاپو، عمارت چهل ستون، برج باراجين، برج سنگی، يله گنبد، کافر گنبد، آب انبار حاج کاظم، آب انبار حکيم، آب انبار سردار بزرگ، آب انبار سردار کوچک، آب انبار پنجه علی، آب انبار مسجد جامع، آب انبار خطيب، آب انبار حاج ملا، آب انبار حاج کريم، آب انبار رزگره، آب انبار شيشه گر، آب انبار خان، آب انبار لالو، آرامگاه مستوفی، آرامگاه قزويني، آرامگاه مجاهدين، آرامگاه شيخ غزالی، آرامگاه معصوم، آرامگاه پير سفيد، گازرخان، هرزويل، رودخانه حاجی عرب، رودخانه الموت، رودخانه شاهرود، خر رود، چشمه يله گنبد، چشمه های ترش و لرزان، قله اوان، گورستان حسن آباد، گورستان شاه کوه، حسينيه امينی‌ها، امام زاده اباذر، امامزاده اسماعيل، امامزاده بی‌بی‌زبيده، امامزاده بی‌بی‌سکينه، امامزاده زرآبادف امامزاده شاه حسين، امامزاده ويس، امامزاده سلطان محمد، امامزاده نجم الدين، امامزاده آمنه خاتون، امامزاده علی، امامزاده علی اکبر، پيغمبريه، مسجد جامع کبير، مسجد حيدريه، مسجد النبی، مسجد سنجيده، مسجد سردار، مسجد مسعوديه، مسجد صالحيه، مسجد پنجه علی

شهرستان تاکستان

شهر تاريخی تاکستان در گذشته سياده يا سيادهن ناميده می‌شد و به سرزمين تات ها معروف بود. اين شهر از سابقه تاريخی طولانی می باشد و در دوران ساسانيان، شهری آباد بوده و از اهميت و موقعيت ممتازی برخوردار بوده است. آثار گچبری جالب مربوط به دوره ساسانی که در تپه خندو واقع در شمال شرقی تاکستان به دست آمده است. نشانه ای از آبادانی اين منطقه در آن دوران است.

حمد الله مستوفی در کتاب نزهت القلوب از تاکستان به نام سيادهان نام برده است. و در لغت نامه دهخدا نام گذشته اين شهر، سيادهن ذکر شده است، بنا به برخی اقوال، سيادهن يا سيادهان شکل تغيير يافته واژه سه دهان بوده و آن نيز صورت معرب سه دژان پارسی است، هم چنين بر روی کتيبه ای يونانی مربوط به 2300 سال قبل، موسوم به پئوم تين گرايا نام سيادهن حک شده است. شهرستان تاکستان يکی از قطب های کشاورزی استان قزوين می‌باشد و در مسير اصلی تهران و اروپا قرار گرفته است.

مراكز ديدني و تاريخي

حمام شاه عباسی
تپه خندو
تپه داکان
قلعه دختر
برجهای خرقان
بقعه پير
ابهر رود
چشمه آبگرم خرقان
چشمه آبگرم تاکستان
امامزاده صالح
امامزاده فضل الله
امامزاده عبدالله
امامزاده کمال
امامزاده طاهر
امامزاده ولی
امامزاده زلان
منبع: www.hamshahrionline.ir
/س